Mogelijke oogproblemen
Gezond normaal oog (emmetropie):
Indien men geen refractieafwijkingen heeft vallen de lichtstralen vanuit een object in het oog en worden gefocust op het netvlies en het beeld is perfect scherp.
REFRACTIEAFWIJKINGEN
- Bijziendheid (of myopie)
- Bijziende personen hebben een goed zicht voor dichtbij, maar voor ver hebben ze een bril nodig.
- Bijziende personen hebben een langere oogbol waardoor de lichtstralen komend vanuit een object in het oog vóór het netvlies vallen. Daardoor gaat de patiënt wazig zien.
- Bijziendheid kan ontstaan door verandering in refractiekracht in de lens van het oog door bv. evolutie van cataract.
- Bijziendheid kan meestal gecorrigeerd worden met een aangepaste bril. Indien de bijkomende bijziendheid door evolutie van cataract wordt veroorzaakt is de enige behandeling een operatie, want een brilaanpassing in deze situatie is een tijdelijke oplossing, afhankelijk van de snelheid van de evolutie van cataract. Het is mogelijk dat de patiënt met een nieuwe bril na 2 maanden opnieuw slechter begint te zien. Een biomicroscopisch onderzoek kan helpen om te weten hoe de toestand van bijziendheid door lensopaciteit is.
- Verziendheid (of hypermetropie)
- Verziende personen hebben meestal een goed zicht voor veraf (naargelang de hoeveelheid van verziendheid en de leeftijd) maar voor dichtbij hebben zij een bril nodig.
- Verziende personen hebben een kortere oogbol, waardoor de lichtstralen komend vanuit een object achter het netvlies vallen.
- Jongere mensen kunnen door accommodatie verziendheid zelf compenseren, door een beroep te doen op de zonulaire spieren wordt de dikte van de ooglens veranderd. Op deze manier kunnen ze scherp zien. Door accommodatie kunnen ze op verschillende afstanden scherp zien. Naarmate men ouder wordt (vanaf 40 jaar) vermindert het vermogen van accommodatie en zo wordt de verziendheid meer uitgesproken. Daardoor gaat de persoon wazig zien en heeft een bril nodig om scherp te zien.
- Astigmatisme
- Bij astigmatisme heeft het hoornvlies verschillende krommingen in verschillende richtingen. De oogbol krijgt meer een ovale dan een ronde vorm, waardoor de lichtstralen komend vanuit een object gefocused worden op verschillende afstanden van het netvlies. Dat geeft wazig zicht naargelang de graad van astigmatisme.
- Presbyopie (ouderdomsverziendheid)
- Naarmate men ouder wordt (vanaf 40 jaar) vermindert het vermogen van accommodatie en kan men de dikte van de lens niet meer veranderen zoals jongere mensen, om nog te lezen met vertecorrectie of zonder correctie.
- Bij bijziendheid dragen ze een bril om ver te zien en zien beter zonder bril voor nabij, naargelang de hoeveelheid bijziendheid.
- Bij verziendheid hebben ze leesproblemen voor de leeftijd van 40 jaar.
- Daardoor gaat de persoon wazig zien en heeft een bril nodig om scherp te zien ook om te lezen.
- Presbyopie kan gecorrigeerd worden door een aparte leesbril, een multifocale bril, multifocale contactlenzen of een bifocale bril.
- Indien een zestigjarige bijziend is met een oogafwijking tot -2,5 dioptrie kan men bij het afzetten van de vertebril perfect lezen op 35 cm indien er geen andere oogafwijking aanwezig is. Het is aangeraden dat er een nauwe samenwerking is tussen optieker en oogarts om de juiste keuze van bril te maken.
- Cataract (of staar)
- Cataract is de vertroebeling van de ooglens. De lichtstralen komend vanuit een object in een oog met cataract worden gedeeltelijk weerhouden en gedeeltelijk weerkaatst door vertroebelingen in de ooglens. Dat maakt dat het gevormde beeld op het netvlies troebel is.
- De meest voorkomende vorm van cataract komt door ouderdom (seniel cataract).
- Door het verouderingsproces gaat de collageen type 2 in de lens van vorm veranderen waardoor de lens troebeler wordt. De persoon gaat waziger zien, gaat de kleuren anders zien en soms dubbelzicht krijgen als gevolg van cataract. De evolutie van cataractvorming en de visusdaling gebeurt progressief. De visusdaling kan bij de 2 ogen heel verschillend zijn. Het gebeurt dat de oogartsen soms patiënten over de vloer krijgen met een vergevorderde cataract bij één oog, terwijl de patiënt geen klachten heeft omdat hun ander oog nog goed is. Vandaar het belang om preventief een zelftest uit te voeren door naar een voorwerp op 6 m te kijken en afwisselend een oog te bedekken om de 2 ogen te kunnen vergelijken.
- Via een operatie wordt de zieke lens uit het oog weggehaald en wordt een nieuwe lens ingeplant.
- Glaucoom
- Glaucoom is een beschadiging van de centrale oogzenuw die de impulsen van het netvlies naar de hersenen overbrengt waar de beelden gevormd worden. Door de beschadiging van de oogzenuw kan een deel van het beeld dat waargenomen wordt wazig zijn of zelfs ontbreken. Glaucoom wordt meestal veroorzaakt door een verhoogde oogdruk. Omdat de schade blijvend is en niet kan hersteld worden is het belangrijk om glaucoom tijdig op te sporen en verergering te voorkomen. Het is een van de meest voorkomende oogziekten.
- Diabetische retinopathie
Wordt veroorzaakt door beschadigde bloedvaatjes in het netvlies bij mensen met diabetes. De bloedvaatjes kunnen lekken of afsterven waardoor zuurstoftoevoer van het oog in het gedrang komt en bloedingen in het oog veroorzaken. Men ziet dan troebel en er kunnen ook donkere vlekken in het gezichtsveld optreden. - Leeftijdsgebonden maculadegeneratie
De macula is een zone achteraan in het oog die bij mensen boven de 50 kan verouderen, waardoor kleuren niet goed waargenomen worden en het zicht niet scherp meer is. - Droge ogen
Men heeft droge ogen als er te weinig traanvocht op het oog ligt. Deze traanfilm beschermt het hoornvlies.